Tryb zwykły

Sposób egzekucji polskich wyroków i innych tytułów egzekucyjnych w Niemczech jest uzależniony od rodzaju tego tytułu.

Zasadniczo egzekucja wyroków sądów innych krajów Unii Europejskiej wymaga nadania niemieckiej klauzuli wykonalność zgodnie z §§ 3 – 10 Ustawy o egzekucji zagranicznych tytułów egzekucyjnych (Anerkennungs- und Vollstreckungsausführungsgesetz – AVAG). Klauzulę nadaje Sąd Okręgowy (Landgericht) miejscowo właściwy dla siedziby lub miejsca zamieszkania dłużnika. Do wniosku należy załączyć polski tytuł egzekucyjny w oryginale z polską klauzulą wykonalności oraz klauzulą apostille (stwierdzenie ważności dokumentu w obrocie międzynarodowym). Więcej na temat klauzuli apostille znajdziemy na stronie internetowej MSZ. Językiem urzędowym w Niemczech jest język niemiecki, wniosek składamy dlatego po niemiecku. Regularnie konieczne będzie również przedłożenie tłumaczenia wyroku. W praktyce sądy niemieckie akceptują często tłumaczenia sporządzone przez polskich tłumaczy przysięgłych, mają jednak prawo domagać się tłumaczenia sporządzonego przez tłumacza przysięgłego według prawa niemieckiego. Po nadaniu niemieckiej klauzuli wykonalności tytuł podlega egzekucji w Niemczech jak każdy niemiecki tytuł egzekucyjny.

W praktyce oznacza to w większości przypadków złożenie wniosku do komornika o egzekucję wyroku.

W przypadku zobowiązań pieniężnych komornik wezwie dłużnika do zapłaty. Jeżeli ten nie spełni żądań, komornik będzie mógł zająć rzeczy znajdujące się w posiadaniu dłużnika. Ponadto wezwie go do ujawnienia stanu majątku i źródeł przychodu (eidestaatliche Versicherung). Jeżeli dłużnik nie stawi się na wezwanie i nie udzieli żądanych informacji, komornik może złożyć wniosek o wydanie nakazu aresztowania dłużnika (Haftbefehl).

W niektórych przypadkach właściwym organem egzekucyjnym będzie sąd egzekucyjny. Do jego właściwości należy przykładowo egzekucja przez zajęcie roszczeń lub przez wpis hipoteki do księgi wieczystej. Aby zająć roszczenia lub wpisać hipotekę, musimy jednak najpierw znać te składniki majątku dłużnika.

Tryby szczególne

W szczególnych przypadkach polskie tytułu egzekucyjne nie wymagają nadania niemieckiej klauzuli wykonalności. Te szczególne przypadki to

• orzeczenie z zaświadczeniem Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego
• Europejski Nakaz Zapłaty ze stwierdzeniem wykonalności
• wyrok w sprawach alimentacyjnych.

Rozporządzenie (WE) nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady  przewiduje uproszczony tryb egzekucji dla wyroków w sprawach dotyczących bezspornych roszczeń pieniężnych. Roszczenie bezsporne to takie, wobec którego pozwany nie zgłosił sprzeciwu w toku postępowania sądowego. Takie orzeczenia mogą uzyskać zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego, a ten można egzekwować składają wniosek bezpośrednio do niemieckiego komornika. Nadanie niemieckiej klauzuli wykonalności nie jest juz konieczne.

Rozporządzenie (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady reguluje sposób uzyskania i egzekucję z Europejskiego Nakazu Zapłaty. Europejski Nakaz Zapłaty to szczególna forma tytułu egzekucyjnego w sprawa bezspornych. Już sam tytuł podlega bez dalszych formalności egzekucji w innych krajach członkowskich, ww. zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego nie jest konieczne.

Rozporządzenie Rady (WE) nr 4/2009 przewiduje uproszczony tryb egzekucji wyroków w sprawach alimentacyjnych. Wyrok w tego rodzaju sprawach również nie wymaga nadania klauzuli apostille i niemieckiej klauzuli wykonalności. Po uzyskaniu w Polsce wyroku według rozporządzenia (WE) nr 4/2009 wierzyciel może złożyć wniosek o egzekucję bezpośrednio do niemieckiego komornika, nadanie klauzuli apostille i niemieckiej klauzuli wykonalności nie jest konieczne.