Niemieckie prawo pracy z uwzględnieniem zapisów układu zbiorowego BZA-DGB

Opublikowany przez
Zagadnienie    Przepisy ogólne    Przepisy szczególne dla pracy tymczasowej z uwzględnieniem zapisów układu zbiorowego BZA-DGB
1) Forma zawarcia umowy o pracę Podstawa prawna: Nachweisgesetz (Ustawa o potwierdzeniu warunków umowy o pracę)                            Zawarcie umowy pracę nie wymaga dochowania formy pisemnej.                        Pracodawca jest jedynie zobowiązany do  potwierdzenia warunków umowy na piśmie. § 9.1 Układu zbiorowego: Zawarcie umowy wymaga dochowania formy pisemnej. W przypadku niestawienia się pracownika w pierwszym dniu pracy  bez usprawiedliwienia uważa się, że umowa nie została zawarta.
2) Okres            obowiązywania             umowo pracę                     (na czas określony /            nieokreślony) Podstawa prawna: Teilzeit- und Befristungsgesetz (Ustawa o Ustawa o pracy w niepełnym wymiarze i na czas określony) § 9.2 Układu zbiorowego: Umowa o pracę na czas określony może zostać przedłużona nie więcej niż 4 razy na kolejny okres.
§ 14 TzBfG- : Czasowe ograniczenie umowy o pracę bez szczególnego powodu jest możliwe jedynie przez okres nie dłuższy niż dwa lata. W tym okresie można nie więcej niż 3 razy przedłużyć umowę o kolejny okres. Każde dalej idące czasowe ograniczenie umowy o pracę wymaga szczególnego uzasadnienia.
3) Ustalenie okresu próbnego Podstawa prawna: § 622 ust. 2 BGB (Kodeks Cywilny) § 9.3 Układu zbiorowego: Pierwsze 6 miesięcy stosunku pracy uważa się za okres próbny.
Strony mogą ustalić okres próbny nie dłuższy niż 6 miesięcy.
4) Wypowiedzenie umowy Podstawa prawna: § 622 BGB § 9.3 Układu zbiorowego: Okres wypowiedzenia podczas 3 pierwszych miesięcy okresu           próbnego to 1 tydzień. Można uzgodnić     1-dniowy okres wypowiedzenia przez pierwsze 2 tygodnie stosunku pracy. Potem obowiązują ustawowe okresy wypowiedzenia.
Stosunek pracy może zostać rozwiązany z zachowaniem 4-tygodniowego okresu wypowiedzenia do piętnastego lub do końca miesiąca kalendarzowego.
W przypadku wypowiedzenia umowy przez Pracodawcę okres wypowiedzenia wynosi, jeżeli stosunek pracy w danym zakładzie lub w przedsiębiorstwie trwał
  • dwa lata, jeden miesiąc do końca miesiąca kalendarzowego,
  • pięć lat, dwa miesiące do końca miesiąca kalendarzowego,
  • osiem lat, trzy miesiące do końca miesiąca kalendarzowego, 
  • dziesięć lat, cztery miesiące do końca miesiąca kalendarzowego, 
  • dwanaście lat, pięć miesięcy do końca miesiąca kalendarzowego, 
  • 15 lat, sześć miesięcy do końca miesiąca kalendarzowego, 
  • 20 lat, siedem miesięcy do końca miesiąca kalendarzowego.
Przy obliczaniu długości trwania stosunku pracy nie zostają uwzględnione okresy zatrudnienia leżące przed ukończeniem 25 roku życia przez Pracownika. Podczas uzgodnionego okresu próbnego, jednak nie        dłużej niż przez sześć miesięcy, stosunek           pracy może zostać rozwiązany        z  dwutygodniowym            okresem                 wypowiedzenia.
5) Wypowiedzenie umowy o pracę w zakresie obowiązywania Kündigunsgschutzgesetzu (Ustawy o ochronie stosunku pracy) Wypowiedzenie umowy o pracę jest wtedy możliwe jedynie w uzasadnionych przypadkach (§ 1 ust. 1 Kündigungsschutzgesetz), w szczególności z ważnych powodów związanych z Brak szczególnych regulacji, ustawa obowiązuje także w zakresie pracy tymczasowej.
  • prowadzeniem przedsiębiorstwa (betriebsbedingte Kündigung)
  • osobą pracownika (personenbedingte Kündigung)
  • zachowaniem pracownika (verhaltensbedingte Kündigung).
6) Wynagrodzenie minimalne Wynagrodzenie minimalne obowiązuje tylko w poszczególnych branżach. Stawki wynikają z Układu zbiorowego i są uzależnione od
  • rodzaju wykonywanej pracy (Entgeltgruppe)
  • stażu pracy (dopłaty od 9 i 12 miesiąca pracy) 
  • miejsca świadczenia pracy (niższe stawki w Landach wschodnich).
Ponadto istnieją dalsze dopłaty uzależnione od stażu pracy w branży elektrycznej i metalowej.
7) Dopłaty za pracę w godzinach nocnych, nadgodziny, dni ustawowo wolne od pracy Podstawa prawna: Arbeitszeitgesetz (Ustawa o czasie pracy) § 7 Układu zbiorowego: Dopłaty przysługują zarówna za pracę w nocy, nadgodziny jak i w dniu ustawowo wolne od pracy.
Za pracę w godzinach nocnych przysługuje stosowna dopłata (§ 6 ust. 5 Arbeitszeitgesetz). Według orzecznictwa stosowna dopłata to 25 % dodatkowego wynagrodzenia.
Przepisy nie przewidują dopłat z nadgodziny i pracę w dni ustawowo dolne od pracy.
8) Płatny urlop Podstawa prawna: Bundesurlaubsgesetz (Federalna ustawa o urlopie) § 11.2 Układu zbiorowego:
Urlop wynosi w
W przypadku 6-dniowego tygodnia pracy pracownikowi przysługują co najmniej 24 dni płatnego urlopu, w przypadku 5-dniowego tygodnia pracy 20 dni (§ 3 Bundesurlaubsgesetz).
  • pierwszym roku zatrudnienia 24 dni,
Prawo do pełnego urlopu pracownik nabywa po 6 miesiącach pracy (§ 4 Bundesurlaubsgesetz). Wcześniej za każdy przepracowany miesiąc pracownik przysługuje prawo do 1/12 rocznego wymiaru urlopu wypoczynkowego.
  • w drugim roku zatrudnienia 25 dni,
  • w trzecim roku zatrudnienia 26 dni,
Wynagrodzenie za czas urlopu odpowiada średniemu wynagrodzeniu w okresie ostatnich 13 tygodni przed rozpoczęciem urlopu (§ 11 Bundesurlaubsgesetz)
  • w czwartym roku zatrudnienia 28 dni,
  • od piątego roku zatrudnienia 30 dni.
9) Premie i świadczenia dodatkowe Podstawa prawna:            Przepisy nie przewidują premii i obowiązkowych świadczeń dodatkowych. § 15 Układu zbiorowego: W przypadku 6-miesięcznego lub dłuższego stażu pracy pracownikowi przysługują świadczenia dodatkowe w postaci dodatkowego wynagrodzenia urlopowego i świadczenia z okazji Bożego Narodzenia (od 150 do 300 EUR w uzależnieniu od stażu pracy).
10) Wynagrodzenie chorobowe Entgeltfortzahlungsgesetz (Ustawa o wynagrodzeniu chorobowym)  Brak szczególnych regulacji.
Entgeltfortzahlungsgesetz (Ustawa o wynagrodzeniu chorobowym)
Wynagrodzenie chorobowe przysługuje pracownikowi przez pierwsze 6 tygodni niezdolności do pracy z powodu choroby (§ 3 Entgeltfortzahlungsgesetz). Wysokość wynagrodzenia chorobowego odpowiada wysokości wynagrodzenia zasadniczego, które przysługiwałoby pracownikowi, gdyby był zdolny do pracy (§ 4 Entgeltfortzahlungsgesetz).
11) Ciąża Podstawa prawna: Mutterschutzgesetz (Ustawa o ochronie kobiet w ciąży) Brak szczególnych regulacji.
Kobiety w ciąży mogą liczyć na następujące udogodnienia:
  • Kobiety w ciąży nie muszą świadczyć uzgodnionej pracy, jeżeli przedłożą świadectwo lekarskie, z którego wynika, że dana praca narażałaby życie lub zdrowie kobiety lub płodu (§ 3 ust. 1 Mutterschutzgesetz).      
  • W okresie ostatnich sześciu tygodni przed planowanym terminem porodu kobiety w ciąży nie muszą w ogóle świadczyć uzgodnionej pracy (§ 3 ust. 2 Mutterschutzgesetz). 
  • Kobiety w ciąży nie mogą świadczyć prac uciążliwych lub niebezpiecznych, szczególnie tych wymienionych w § 4 Mutterschutzgesetz. 
  • Kobiety po porodzie nie muszą w okresie 8 tygodni od daty porodu świadczyć uzgodnionej pracy (§ 6 Mutterschutzgesetz).
  • We wszystkich ww. przypadkach kobiety zachowują prawo do pełnego wynagrodzenia, odpowiadającego średniemu wynagrodzeniu z ostatnich 13 tygodni pracy (§§ 11, 13, 14 Mutterschutzgesetz).
  • Pracodawca nie może w okresie trwania ciąży i do 4 miesięcy po porodzie wypowiedzieć umowy o pracę (§ 9 Mutterschutzgesetz).