Podstawy prawne
Regulacje dotyczące praw kupującego w przypadku nabycia wadliwego towaru znajdziemy przede wszystkim w §§ 434 do 444 niemieckiego Kodeksu Cywilnego (Bürgerliches Gesetzbuch, dalej: BGB). Zgodnie z § 437 BGB kupujący może
- żądać od sprzedawcy usunięcia wady (Nacherfüllung) lub
- obniżyć cenę zakupu (Minderung), jeżeli sprzedawca nie usunął wady w wyznaczonym terminie, lub
- odstąpić od umowy (Rücktritt), jeżeli sprzedawca nie usunął wady w wyznaczonym terminie,
- oraz żądać odszkodowania (Schadensersatz), jeżeli sprzedawca ponosi odpowiedzialność za wadę a kupujący poniósł szkodę.
Pojęcie wady
Usterki techniczne pojazdu nie zawsze stanowią wadę w sensie prawnym. Zgodnie z § 434 BGB mamy do czynienia z wadą, jeżeli stan towaru jest niezgodny ze stanem uzgodnionym w umowie (względnie stan towaru uniemożliwia wykorzystanie zgodnie z jego przeznaczeniem). Znane kupującemu usterki techniczne nie będą więc stanowiły wady pojazdu. Jeżeli sprzedawca powiadomił nas o niesprawnej klimatyzacji, nie będziemy mogli domagać się później jej naprawy.
Wada a zwykłe zużycie
Nie mamy również do czynienia z wadą w sensie prawnym, jeżeli awarii ulegnie część, która podlega zwykłemu zużyciu (Verschleiß) w trakcie eksploatacji. Czy awaria danej części to już wada czy jedynie zwykłe zużycie zależy przede wszystkim od rodzaju tej części i przebiegu pojazdu. Jako zwykłe zużycie nie stanowiące wady sądy uznały przykładowo:
- awaria alternatora przy 123.000 km przebiegu (AG Berlin Pankow-Weissensee, sygn. akt: 4 C 413/07),
- nieszczelne uszczelki głowicy cylindra przy 70.000 km (AG Fürstenwalde, sygn. akt: 13 C 557/02),
- nieprawidłowa geometria zawieszenia w 8-letnim samochodzie (wyrok LG Hof z dnia 23.07.2003, sygn. akt: 32 O 713/02),
- zużyte klocki hamulcowe przy 63.000 km przebiegu (LG Aachen, sygn. akt: 6 S 99/03),
- lekka utrata oleju ze skrzyni biegów przy 110.000 km przebiegu (LG Oldenburg, sygn. akt: 16 S 612/03),
- mniejsze zadrapania karoserii 5-letniego samochodu (LG Oldenburg, sygn. akt: 16 S 612/03),
- dziurawy skraplacz klimatyzacji w 9-letnim samochodzie (AG Dresden, sygn. akt: 107 C 3017/04).
Z wadami pojazdu mamy natomiast do czynienia w następujących przypadkach:
- awaria automatycznej skrzyni biegów przy 84.000 km przebiegu (OLG Düsseldorf, sygn. akt: I-1 U 38/05),
- niesprawny tempomat w 8-letnim samochodzie (LG Hof, sygn. akt: 32 O 713/02)
- awaria ogrzewania siedzenia kierowcy w 8-letnim samochodzie (LG Hof, sygn. akt: 32 O 713/02),
- mocno zardzewiałe drzwi w 6-letnim samochodzie (LG Köln, sygn. akt: 36 O 170/11),
- awaria sprzęgła przy 84.000 km przebiegu (OLG Düsseldorf, sygn. akt: I-1 U 38/06),
- zużycie 1,43 l oleju na 1.000 km w 9-letnim Nissanie Primera (AG Halle (Saale), sygn. akt: 93 C 2126/10).
Typowe pojęcia opisujące stan pojazdu
W obrocie samochodami używanymi istniej szereg stale powracających pojęć opisujących stan techniczny pojazdu, warto poznać ich znaczenie przed dokonaniem decyzji o zakupie pojazdu. Niektóre pojęcia mają różne znaczenie w zależności od tego, czy samochód oferuje profesjonalny sprzedawca czy osoba prywatna.
- Unfallfrei (bezwpadkowy) – Jeżeli samochód sprzedaje osoba prywatna, zwrot ten oznacza jedynie, że podczas użytkowania pojazdu przez sprzedającego nie doszło do żadnego poważnego wypadku i nie ma on też żadnej wiedzy o ewentualnych wcześniejszych wypadkach (wyrok LG München z dnia 02.10.2003, sygn. akt: 32 O 11282/03). Tylko w przypadku profesjonalnego sprzedawcy zwrot „unfallfrei“ gwarantuje bezwypadkowość pojazdu w okresie użytkowania go przez wszystkich wcześniejszych użytkowników.
- Aus erster Hand (z pierwszej ręki) – Samochód miał przed sprzedażą tylko jednego właściciela. Pojazdy, z których korzystała większa ilość osób, przykładowo z wypożyczalni samochodów, nie pochodzą „z pierwszej ręki“, nawet jeżeli według karty pojazdu miały tylko jednego właściciela (wyrok OLG Stuttgart z dnia 31.07.2008, sygn. akt: 19 U 54/08).
- Gekauft wie gesehen (stan techniczny jest znany nabywcy) – Wykluczenie odpowiedzialności za wady widoczne na pierwszy rzut oka, przykładowo zadrapania i wgniecenia karoserii, uszkodzone radio czy klimatyzacja. Sprzedawca pozostaje nadal odpowiedzialny za wady, których kupujący na pierwszy rzut oka zauważyć nie mógł, przykładowo zbyt duże zużycie oleju silnikowego.
- Kilometerstand/Tachostand (stan licznika) – Jeżeli profesjonalny sprzedawca podaje stan licznika bez żadnych dodatkowych uwag, kupujący może wychodzić z założenia, że stan licznika odpowiada faktycznemu przebiegowi pojazdu (wyrok OLG Rostock z dnia 11.07.2007, sygn. akt: 6 U 2/07). Jeżeli natomiast stan licznika podaje osoba prywatna, nie musi on koniecznie odpowiadać faktycznemu przebiegowi (wyrok LG Kiel z dnia 13.08.2014, sygn. akt: 9 O 262/13).
- Laufleistung (przebieg) – Zarówno w przypadku profesjonalnego sprzedawcy jak i w przypadku osoby prywatnej pojęcie „Laufleistung“ oznacza faktyczny przebieg.
Usunięcie wady
Podstawowym prawem kupującego w przypadku wady towaru jest roszczenie o usunięcie wady (Nacherfüllung). Usunięcie wady może nastąpić przez naprawę lub dostarczenie nowej rzeczy (§ 439 ust. 1 BGB). W przypadku pojazdów używanych dostarczenie drugiego pojazdu używanego o zbliżonych parametrach będzie w większości przypadków praktycznie niemożliwe, sprzedającemu pozostaje jedynie usunąć wadę przez naprawę.
Kupujący powinien wezwać sprzedającego do usunięcia wady w wyznaczonym terminie. Termin do usunięcia wady musi być odpowiednio długi, prostej wymiany ogólnie dostępnych wycieraczek do szyb można dokonać już w kila dni, wymiana silnika w samochodzie zabytkowym może potrwać nawet do kilku miesięcy. W orzecznictwie przyjmuje się, że stosowny termin wynosi regularnie od jednego do czterech tygodni.
Wszystkie związane z usunięciem wady wydatki, w tym koszty transportu, robocizny i części zamiennych, ponosi sprzedający (§ 439 ust. 2 BGB).
Obniżenie ceny zakupu
Jeżeli sprzedający nie usunie wady w wyznaczonym terminie, kupujący może obniżyć cenę zakupu i żądać zwrotu różnicy od sprzedającego (§ 441 BGB). Kwota obniżenia odpowiada różnicy między wartością w pełni sprawnego pojazdu a pojazdu wadliwego. Kupujący dokonuje obniżenia przez oświadczenie wobec sprzedającego.
Odstąpienie od umowy
Zamiast obniżać cenę kupujący może odstąpić od umowy, oddać sprzedającemu samochód i żądać zwrotu pieniędzy (§§ 440, 323, 346 BGB). Odstąpienie od umowy jest wykluczone w przypadku drobnych wad samochodu. Niewiele większy przebieg niż ten podawany przez sprzedającego, będzie taką drobną wadą nieuprawniającą do odstąpienia od umowy.
Odszkodowanie
Obok ww. roszczeń kupujący, który poniósł jakąś dalej idącą szkodę, może domagać się odszkodowania od sprzedającego. Jeżeli sprzedający zapewnił przy sprzedaży, że pasek rozrządu jest nowy, a na trasie dojdzie do zerwania rozrządu, bo tak naprawdę był ostatni raz wymieniany 5 lat temu, to sprzedający będzie nie tylko musiał naprawić silnik, ale także pokryć koszty odholowania samochodu.
Wykluczenie odpowiedzialności
Wspominałem już wyżej o znaczeniu klauzuli „Gekauft wie gesehen“. W praktyce znajdują zastosowanie także inne klauzule ograniczające odpowiedzialność sprzedającego. Przykładowo:
- Das Auto wird unter Ausschluss der Gewährleistung verkauft.
- Der Verkäufer haftet nicht für Mängel.
- Der Käufer verzichtet auf die Geltendmachung von Gewährleistungsansprüchen.
Prawo niemieckie w znaczącym stopniu wyklucza możliwość ograniczenia odpowiedzialności sprzedającego za wady. Zapisy o ww. treści będą w wielu przypadkach niezgodne z prawem i nieważne. W szczególności ograniczenie odpowiedzialności sprzedawcy jest nieważne, jeśli
- sprzedający jest profesjonalnym sprzedawcą a kupujący konsumentem (§§ 475, 437 BGB) lub
- sprzedający zataił znane mu wady pojazdu (§ 444 BGB) lub
- sprzedający korzysta z wzorca umownego (zapisy nie są indywidualnie ustalane), a ograniczenie odpowiedzialności obejmuje również przypadki rażącego niedbalstwa i umyślności oraz szkody osobowe (§ 309 pkt. 7a i 7b).
Jeżeli jednak wykluczenie odpowiedzialności jest ważne, kupujący traci ww. prawa do usunięcia i naprawy wady, odstąpienia od umowy czy odszkodowania.
Przedawnienie roszczeń
Wszystkie ww. roszczenia z tytułu rękojmi przedawniają się z upływem 2 lat od daty wydania samochodu (§ 438 ust. 1 BGB). Ten okres może zostać umownie skrócony, skrócenie okresu przedawnienia podlega jednak ograniczeniom, jeżeli samochód został zakupiony u profesjonalnego sprzedawcy. Profesjonalny sprzedawca nie może w ogóle skrócić okresu przedawnienie w przypadku sprzedaży nowych rzeczy, w przypadku sprzedaży rzeczy używanych dopuszczalne jest skrócenie tego okresu do jednego roku. Dalej idące ograniczenia będą nieważne.
Może Pan dochodzić odszkodowania na podstawie culpa in contrahendo (Verschulden bei Vertragsverhandlungen, niepisana zasada niemieckiego prawa cywilnego, dłużnik ponosi odpowiedzialność za nierzetelne prowadzenie negocjacji handlowych).
Witam sprzedałem auto wyrejestrowana, zapisałem w umowie, że kupujący zna stan techniczny samochodu, że niema gwarancji, niema możliwości zwrotu, ale okazało się że w samochodzie jest zepsuta skrzynia biegów (nie działa 5bieg) o której nie wiedziałem choć tego nie udowodnie, sprzedaż była 5 grudnia 2017, kupujący domaga się pokrycia kosztów naprawy, nie było jazdy testowej, proszę o poradę pozdrawiam
Jaki jest termin na wezwanie kontrahenta do usunięcia usterek? I czy jeśli mamy przypadek w którym obie strony są przedsiębiorcami to czy ma to jakiś związek? Czy w sytuacji ewidentnego zatajenia stanu technicznego auta jest techniczna możliwość wezwania kontrahenta do usunięcia usterek lub też wypłaty odszkodowania?
Dodam, że w moim przypadku transakcja odbyła się za pośrednictwem serwisu aukcyjnego. W jednym przypadku sprzedający ewidentnie zataił fakt uszkodzenia panewek w silniku, to spowodowało ogromne koszty naprawy oraz brak możliwości sprzedaży tego auta. W drugim przypadku w po sfinalizowaniu transakcji auto zostało niewłaściwie zabezpieczone. Na kilka dni przed odbiorem auta przeszła burza z gradobiciem w miejscu w którym auto się znajdowało , w wyniku tego powstały szkody znacząco obniżające wartość pojazdu a w dalszej konsekwencji straty z powodu utraty wartości pojazdu. Pozdrawiam
Sprzedawca zawsze odpowiada za zatajone wady. To kupujący będzie musiał wprawdzie udowodnić, że zataił Pan wadę skrzyni biegów, ale jeżeli jeździł Pan wcześniej tym samochodem, musiał Pan raczej o niej wiedzieć.
Termin powinien być rozsądny. Długość terminu jest uzależniona od rodzaju wady. W prostych przypadkach może wystarczyć tydzień, przy naprawach wymagających większego nakłądu pracy rozsądny termin to 2 albo 3 tygodnie. Przedsiębiorcy muszą zbadać przedmiot zakupu i niezwłocznie zgłosić wadę. Sprzedawca zawsze odpowiada za zatajone wady.
Do chwili wydania auta odpowiada za nie sprzedający (o ile kupujący nie popadł jeszcze w zwłokę z odbiorem).
Witam
Kupiłem samochód z dużego Niemieckiego komisu (około 1000 sprzedawanych samochodów rocznie)
Samochód kupiłem jako uszkodzony. Na liczniku i fakturze przebieg to 211 000km, a po sprawdzeniu numeru vin w serwisie okazało sie ze rok temu miał 550 000km!! Komis prowadzony przez Polaków.
Co mogę zrobic w tej sytuacji?
Witam ok. m-ca temu kupiliśmy samochód w komisie Niemcy po ok 2 tyg wyszło kilka drobnych usterek typu świecące się wewnątrz cały czas światło w czasie jazdy które nie hasło nawet po wyłączeniu silnika , następna usterka to ogrzewanie które pracuje cały czas nawet jak klimatyzacja jest włączona dalej kamera cofania ,a co gorsza zapaliła się kontrolka silnika oddaliśmy auto do sprzedającego który podjął się usunięcia usterek .Teraz czekamy na informacje o odbiór dzwoniąc z zapytanie usłyszałam że auto zostało oddane do serwisu który ma usunąć usterkę silnika , moje pytanie jest takie w jakim czasie od zakupu auta można odstąpić od umowy jeśli pojawia się kolejne problemy? Auto kosztowało nas naprawdę sporo pieniędzy i nie chciałabym stale myśleć że za parę m-cy będziemy musieli do niego dokładać.
Jeżeli sprzedawca naprawi usterki, nie przysługuje prawo do odstąpienia. Jeżeli pojadwią się kolejne, trzeba sprzedawcy znowu dać możliwość ich usunięcia. Jeżeli tego nie zrobi, można odstąpić.
Może Pan od razu odstąpić od umowy, oddać samochód i żądać zwrotu ceny. Może Pan obniżyć cenę, zachować samochód, i żądać zwrotu części ceny.
Dzień dobry. Kupiliśmy samochód w komisie w Niemczech. Przejechaliśmy nim 450km i silnik się zatarł. Laweta zawiozła go do Warszawy. Potem jeden warsztat drugi warsztat i w końcu werdykt – silnik do wymiany. Pytanie jest jak mamy zarządzać oficjalnie zwrotu pieniędzy i jeżeli nie nastąpi oddanie pieniędzy to do jakiego sądu się udajemy? W Polsce czy w Niemczech ?
Profesjonalny sprzedawca nie mógł wykluczyć odpowiedzialności za wady. Może Pani obniżyć cenę albo odstąpić od umowy, ponadto przysługuje odszkodowanie. Proszę sprawdzić w umowie, czy komis nie był jedynie pośrednikiem, a samochód sprzedawał inny konsument. Wtedy byłoby możliwe wykluczenie odpowiedzialności za wady i musiałaby Pani ewentualnie udowodnić zatajenie wady silnika. Właściwe będą sądy siedziby/miejsca zamieszkania sprzedawcy. Polskie sądy byłyby właściwe jedynie, gdyby profesjonalny sprzedawca kierowała swoją ofertę celowo na polski rynek (przykładowo oferta w języku polskim, ogłoszenia w polskich gazetach).
Kupiłem Auto od prywatnego sprzedawcy i mam problem auto psuje się wszystko pokoleji nie powiedział mi że dwumasa jest popsutego że dźwi są wyrobię bo przysmarowal smarów kupiłem go 3 miesiące temu i mam same problemy nie wiem co robic
Porostu czuje się oszukany czy mogę coś z tym zrobic
Jeżeli sprzedawca zataił wady, może Pan odstąpić od umowy, oddać samochód i domagać się zwrotu ceny.
Witam Panie Kamilu. Proszę o poradę.
Kupiłem pare dni temu samochód. Oglądałem go ze znajomym gdyż kiepsko posługuje się j.niemieckim. Prywatny sprzedawca zapewniał nas że pojazd jest bezwypadkowy, silnik i skrzynia biegów jest w super stanie itd. Własciciel nie posiadał książeczki serwisowej ale zapewniał ze możemy go sprawdzić w salonie BMW nastenego dnia. Auto spodobało mi się, niedostrzegłem na pierwszy rzut oka wiekszych wad(bo byłem niestety laik..) i na nastepny dzeń po potwierdzeniu przebiegu kupiłem . Niesety kolega nie mógł mi przy tym towarzyszyć ale uznałem że sobie poradzę, bo sprzedający wzbudził moje zaufanie. Radość z kupna nie trwała dlugo gdy zacząłem w domu tłumaczyć sobie co podisałem w Kaufvertrag. Otóż sprzedający napisał że samochód był wypadkowy i wspomniał o reperowanej masce i przednim zderzaku. Dodatkowo w innej rubryce zanaczył ze u poprzednikego własciciela raz właczyła sie kontrolka silnika. Oglądając na spokojnie auto od razu zauważylem że elementy nie są idealnie dopasowane. Wysłałem zapytanie czy było to cos powaznego i otrzymalem zdjęcie. Uspokoilem sie gdyz nie było to nic konkretnego. Niestety wieczorem okazało sie ze xenon nie działa a lampa jest od spodu pęknieta czego nie można było tak łatwo dostrzec. Dostaję sie tam woda i wymiana reflektora jest nieunikniona. Zdenerwowalem sie ale mysle sobie oby silnik chodzil… Na drugi dzień postanowiłem więc wytestowac auto. Po przejechaniu 20 km wyskoczyła lampka silnika i samochod stracił moc. Zrobiłem samochodem 90 km i wlaczyla sie trzy razy. Auto ogolnie nie nadaje sie do jazdy. Dostalem ładną lekcje naiwności. Napisalem do wlasciciela ze zostałem oszukany i poinformuje go pozniej co dalej, gdyz czekam na diagnoze mechanika. Juz wiem ze bedzie to gruba naprawa. Otrzymalem odpowiedz ze jakby mial pieniadze to by wzial spowrotem auto ale kupil juz nowe, a poza tym byl on prywatnym sprzedawcą i bede musial sam sobie poradzić z problemami poniewaz nie dawal gwaranji z tego tytulu. Czy rzeczywiscie nic nie mogę zrobić? Poprzedni wlasciciel wiedzial dobrze o wszystkich usterkach i mam swiadka gdy zapewnial że auto jest w „super stanie”
Wiem że pewnego rodzaju alibi ma sprzedajacy , gdyz podpisalem kaufvertrag z wyzej wymienionymi tematami. ale nie bylo tam wzmianki o uszkodzonym reflektorze. Sprzedajacy probowal rownież łapać alibi informacją „Motorlampe war einmal an beim Vorbesitzer” czyli jak dobrze rozumiem to „kontrolka u poprzedniego wlasciciela sie pojawila”. W historii błedów samochodu oczywiscie wynika ze wlaczyla sie nie poprzedniemu wlascicielowi, tylko jemu i to kilkukrotnie
Witam .ponad mies,temu kupilismy auto z nowym przegladem w Niemczech bo tutaj mieszkamy od osoby prywatnej ,wszystko niby ok …ale maz od samego poczatku mowil ze silnik za glosno chodzi ze sa jakies szumy ,ale nie mielismy nigdy tej marki auta czyli Mercedes klasy B i odczucia byly na poczatku PRZEWRAZLIWIONY NA SZUMY i wczoraj go sprawdzil u mechanika i co sie okazalo ze skrzynia biegow do wymiany koszt w Niemczech ok 2000e .i jeszcze jedna rzecz w umowie jest zapis ze sprzedajacy dosle nam drugi kluczyk do auta ,minal mies,kuluczyka nie ma ,nie odbiera tel .Pan sprzedajacy od trzech tygodni ,,,co mozemy zrobic ,Prosze o konkretna porade .
Prywatny sprzedawca może wykluczyć odpowiedzialność za wady. Proszę sprawdzić w umowie, czy to zrobił. Także prywatny sprzedawca odpowiada jednak zawsze za wady zatajone. Mam wątpliwości, czy sprzedawca zataił wady. Miarodajna będzie prawdopodobnie treść pisemnej umowy, nie rozmowa dzień wcześniej. Podane w umowie wady nie będzie można uważać za zatajone.
Należy sprawdzić w umowie, czy sprzedawca wykluczył odpowiedzialność z tytułu rękojmi. Jeżeli tak, odpowiada jedynie za wady zatajone. Jeżeli wiedział o wadzie skrzyni biegów i o niej nie wspomniał, ponosi odpowiedzialności. Należy wezwać go do naprawy, jeżeli odmówi, można obniżyć cenę, samemu naprawić i obciążyć go kosztami lub odstąpić od umowy.
Witam …jeszcze jedno moje pytanie ,a jak moge udowodnic ze sprzedajacy zatail wade ,,,,wsumie auto mialo dwoch wlascicieli od nowosci ojciec i syn i jestem pewna ,ze to zataili …TYLKO JAK TO UDOWODNIC ….w przyszlym tyg.maz idzie do adwokata …bo Ci Panowie nie odbieraja nawet tel….wiec to chyba troche dziwne …Umowe sprawdzalam i oczywiscie jest ,ze sprzedajacy za nic nie odpowiada itp…ale jakas sprawiedliwosc musi byc ,ze ja po mies,,,zamiast cieszyc sie autem musze zainwestowac kolejne 2000e .i oby na tym sie skonczylo ..Z gory dziekuje.
Witam,
Kupiłem auto w VW, Skoda Superb w listopadzie zeszłego roku. Auto wyglądało perfekcyjnie jeśli chodzi o blachy i podwozie. Dzisiaj zauważyłem że na klapie bagażnika są odpryski (gnije) a na podwoziu również pojawiła się korozja.
Auto 6 lat.
Co mam zrobić w takim przypadku? Czy istnieje możliwość zwrotu samochodu?
Dzień dobry,
chciałbym zapytać czy rękojmia przysługuje tylko w przypadku kupna przez osobę z niemieckim meldunkiem i rejestracją pojazdu w Niemczech czy również gdy na umowie/rachunku widnieje osoba zamieszkująca w Polsce i to na nią tam samochód zostanie zarejestrowany.
Pozdrawiam
Przy 6-letnim pojeździe korozja to wada. W pierwszej kolejności należy ustalić, czy sprzedawca wykluczył odpowiedzialność, a jeżeli tak, czy miał do tego prawo. Jeżeli nie wykluczył odpowiedzialności lub nie mógł jej wykluczyć (bo jest przykładowo przedsiębiorcą a Pan konsumentem), może Pan dochodzić roszczeń z tytułu rękojmi. Odstąpienie od umowy będzie możliwe jedynie, jeżeli wada jest poważna. Przy mniej istotnych wadach może Pan żądać naprawy, a jeżeli sprzedający nie spełni żądania lub wady nie da się naprawić, żądać zwrotu części ceny.