Podstawy prawne
Regulacje dotyczące praw kupującego w przypadku nabycia wadliwego towaru znajdziemy przede wszystkim w §§ 434 do 444 niemieckiego Kodeksu Cywilnego (Bürgerliches Gesetzbuch, dalej: BGB). Zgodnie z § 437 BGB kupujący może
- żądać od sprzedawcy usunięcia wady (Nacherfüllung) lub
- obniżyć cenę zakupu (Minderung), jeżeli sprzedawca nie usunął wady w wyznaczonym terminie, lub
- odstąpić od umowy (Rücktritt), jeżeli sprzedawca nie usunął wady w wyznaczonym terminie,
- oraz żądać odszkodowania (Schadensersatz), jeżeli sprzedawca ponosi odpowiedzialność za wadę a kupujący poniósł szkodę.
Pojęcie wady
Usterki techniczne pojazdu nie zawsze stanowią wadę w sensie prawnym. Zgodnie z § 434 BGB mamy do czynienia z wadą, jeżeli stan towaru jest niezgodny ze stanem uzgodnionym w umowie (względnie stan towaru uniemożliwia wykorzystanie zgodnie z jego przeznaczeniem). Znane kupującemu usterki techniczne nie będą więc stanowiły wady pojazdu. Jeżeli sprzedawca powiadomił nas o niesprawnej klimatyzacji, nie będziemy mogli domagać się później jej naprawy.
Wada a zwykłe zużycie
Nie mamy również do czynienia z wadą w sensie prawnym, jeżeli awarii ulegnie część, która podlega zwykłemu zużyciu (Verschleiß) w trakcie eksploatacji. Czy awaria danej części to już wada czy jedynie zwykłe zużycie zależy przede wszystkim od rodzaju tej części i przebiegu pojazdu. Jako zwykłe zużycie nie stanowiące wady sądy uznały przykładowo:
- awaria alternatora przy 123.000 km przebiegu (AG Berlin Pankow-Weissensee, sygn. akt: 4 C 413/07),
- nieszczelne uszczelki głowicy cylindra przy 70.000 km (AG Fürstenwalde, sygn. akt: 13 C 557/02),
- nieprawidłowa geometria zawieszenia w 8-letnim samochodzie (wyrok LG Hof z dnia 23.07.2003, sygn. akt: 32 O 713/02),
- zużyte klocki hamulcowe przy 63.000 km przebiegu (LG Aachen, sygn. akt: 6 S 99/03),
- lekka utrata oleju ze skrzyni biegów przy 110.000 km przebiegu (LG Oldenburg, sygn. akt: 16 S 612/03),
- mniejsze zadrapania karoserii 5-letniego samochodu (LG Oldenburg, sygn. akt: 16 S 612/03),
- dziurawy skraplacz klimatyzacji w 9-letnim samochodzie (AG Dresden, sygn. akt: 107 C 3017/04).
Z wadami pojazdu mamy natomiast do czynienia w następujących przypadkach:
- awaria automatycznej skrzyni biegów przy 84.000 km przebiegu (OLG Düsseldorf, sygn. akt: I-1 U 38/05),
- niesprawny tempomat w 8-letnim samochodzie (LG Hof, sygn. akt: 32 O 713/02)
- awaria ogrzewania siedzenia kierowcy w 8-letnim samochodzie (LG Hof, sygn. akt: 32 O 713/02),
- mocno zardzewiałe drzwi w 6-letnim samochodzie (LG Köln, sygn. akt: 36 O 170/11),
- awaria sprzęgła przy 84.000 km przebiegu (OLG Düsseldorf, sygn. akt: I-1 U 38/06),
- zużycie 1,43 l oleju na 1.000 km w 9-letnim Nissanie Primera (AG Halle (Saale), sygn. akt: 93 C 2126/10).
Typowe pojęcia opisujące stan pojazdu
W obrocie samochodami używanymi istniej szereg stale powracających pojęć opisujących stan techniczny pojazdu, warto poznać ich znaczenie przed dokonaniem decyzji o zakupie pojazdu. Niektóre pojęcia mają różne znaczenie w zależności od tego, czy samochód oferuje profesjonalny sprzedawca czy osoba prywatna.
- Unfallfrei (bezwpadkowy) – Jeżeli samochód sprzedaje osoba prywatna, zwrot ten oznacza jedynie, że podczas użytkowania pojazdu przez sprzedającego nie doszło do żadnego poważnego wypadku i nie ma on też żadnej wiedzy o ewentualnych wcześniejszych wypadkach (wyrok LG München z dnia 02.10.2003, sygn. akt: 32 O 11282/03). Tylko w przypadku profesjonalnego sprzedawcy zwrot „unfallfrei“ gwarantuje bezwypadkowość pojazdu w okresie użytkowania go przez wszystkich wcześniejszych użytkowników.
- Aus erster Hand (z pierwszej ręki) – Samochód miał przed sprzedażą tylko jednego właściciela. Pojazdy, z których korzystała większa ilość osób, przykładowo z wypożyczalni samochodów, nie pochodzą „z pierwszej ręki“, nawet jeżeli według karty pojazdu miały tylko jednego właściciela (wyrok OLG Stuttgart z dnia 31.07.2008, sygn. akt: 19 U 54/08).
- Gekauft wie gesehen (stan techniczny jest znany nabywcy) – Wykluczenie odpowiedzialności za wady widoczne na pierwszy rzut oka, przykładowo zadrapania i wgniecenia karoserii, uszkodzone radio czy klimatyzacja. Sprzedawca pozostaje nadal odpowiedzialny za wady, których kupujący na pierwszy rzut oka zauważyć nie mógł, przykładowo zbyt duże zużycie oleju silnikowego.
- Kilometerstand/Tachostand (stan licznika) – Jeżeli profesjonalny sprzedawca podaje stan licznika bez żadnych dodatkowych uwag, kupujący może wychodzić z założenia, że stan licznika odpowiada faktycznemu przebiegowi pojazdu (wyrok OLG Rostock z dnia 11.07.2007, sygn. akt: 6 U 2/07). Jeżeli natomiast stan licznika podaje osoba prywatna, nie musi on koniecznie odpowiadać faktycznemu przebiegowi (wyrok LG Kiel z dnia 13.08.2014, sygn. akt: 9 O 262/13).
- Laufleistung (przebieg) – Zarówno w przypadku profesjonalnego sprzedawcy jak i w przypadku osoby prywatnej pojęcie „Laufleistung“ oznacza faktyczny przebieg.
Usunięcie wady
Podstawowym prawem kupującego w przypadku wady towaru jest roszczenie o usunięcie wady (Nacherfüllung). Usunięcie wady może nastąpić przez naprawę lub dostarczenie nowej rzeczy (§ 439 ust. 1 BGB). W przypadku pojazdów używanych dostarczenie drugiego pojazdu używanego o zbliżonych parametrach będzie w większości przypadków praktycznie niemożliwe, sprzedającemu pozostaje jedynie usunąć wadę przez naprawę.
Kupujący powinien wezwać sprzedającego do usunięcia wady w wyznaczonym terminie. Termin do usunięcia wady musi być odpowiednio długi, prostej wymiany ogólnie dostępnych wycieraczek do szyb można dokonać już w kila dni, wymiana silnika w samochodzie zabytkowym może potrwać nawet do kilku miesięcy. W orzecznictwie przyjmuje się, że stosowny termin wynosi regularnie od jednego do czterech tygodni.
Wszystkie związane z usunięciem wady wydatki, w tym koszty transportu, robocizny i części zamiennych, ponosi sprzedający (§ 439 ust. 2 BGB).
Obniżenie ceny zakupu
Jeżeli sprzedający nie usunie wady w wyznaczonym terminie, kupujący może obniżyć cenę zakupu i żądać zwrotu różnicy od sprzedającego (§ 441 BGB). Kwota obniżenia odpowiada różnicy między wartością w pełni sprawnego pojazdu a pojazdu wadliwego. Kupujący dokonuje obniżenia przez oświadczenie wobec sprzedającego.
Odstąpienie od umowy
Zamiast obniżać cenę kupujący może odstąpić od umowy, oddać sprzedającemu samochód i żądać zwrotu pieniędzy (§§ 440, 323, 346 BGB). Odstąpienie od umowy jest wykluczone w przypadku drobnych wad samochodu. Niewiele większy przebieg niż ten podawany przez sprzedającego, będzie taką drobną wadą nieuprawniającą do odstąpienia od umowy.
Odszkodowanie
Obok ww. roszczeń kupujący, który poniósł jakąś dalej idącą szkodę, może domagać się odszkodowania od sprzedającego. Jeżeli sprzedający zapewnił przy sprzedaży, że pasek rozrządu jest nowy, a na trasie dojdzie do zerwania rozrządu, bo tak naprawdę był ostatni raz wymieniany 5 lat temu, to sprzedający będzie nie tylko musiał naprawić silnik, ale także pokryć koszty odholowania samochodu.
Wykluczenie odpowiedzialności
Wspominałem już wyżej o znaczeniu klauzuli „Gekauft wie gesehen“. W praktyce znajdują zastosowanie także inne klauzule ograniczające odpowiedzialność sprzedającego. Przykładowo:
- Das Auto wird unter Ausschluss der Gewährleistung verkauft.
- Der Verkäufer haftet nicht für Mängel.
- Der Käufer verzichtet auf die Geltendmachung von Gewährleistungsansprüchen.
Prawo niemieckie w znaczącym stopniu wyklucza możliwość ograniczenia odpowiedzialności sprzedającego za wady. Zapisy o ww. treści będą w wielu przypadkach niezgodne z prawem i nieważne. W szczególności ograniczenie odpowiedzialności sprzedawcy jest nieważne, jeśli
- sprzedający jest profesjonalnym sprzedawcą a kupujący konsumentem (§§ 475, 437 BGB) lub
- sprzedający zataił znane mu wady pojazdu (§ 444 BGB) lub
- sprzedający korzysta z wzorca umownego (zapisy nie są indywidualnie ustalane), a ograniczenie odpowiedzialności obejmuje również przypadki rażącego niedbalstwa i umyślności oraz szkody osobowe (§ 309 pkt. 7a i 7b).
Jeżeli jednak wykluczenie odpowiedzialności jest ważne, kupujący traci ww. prawa do usunięcia i naprawy wady, odstąpienia od umowy czy odszkodowania.
Przedawnienie roszczeń
Wszystkie ww. roszczenia z tytułu rękojmi przedawniają się z upływem 2 lat od daty wydania samochodu (§ 438 ust. 1 BGB). Ten okres może zostać umownie skrócony, skrócenie okresu przedawnienia podlega jednak ograniczeniom, jeżeli samochód został zakupiony u profesjonalnego sprzedawcy. Profesjonalny sprzedawca nie może w ogóle skrócić okresu przedawnienie w przypadku sprzedaży nowych rzeczy, w przypadku sprzedaży rzeczy używanych dopuszczalne jest skrócenie tego okresu do jednego roku. Dalej idące ograniczenia będą nieważne.
Rękojmia przysługuje bez względu na miejsce zamieszkania czy zameldowania kupującego. Można wykluczyć rękojmie w stosunku między przedsiębiorcami albo między konsumentami, ale nie można wykluczyć rękojmi w stosunku między przedsiębiorcą a konsumentem. Jeżeli kupił Pan jako konsument pojazd u niemieckiego przedsiębiorcy przysługuje Panu rękojmia, zapisy wykluczające rękojmie są w tym przypadku nieważne.
Witam, na poczatku kwietnia kupiłam auto BMW za radą mechanika od handlarza. Auto miało już 3 właścicieli. W umowie zostało napisane „Verkauft wie Zustand, ohne Garantie”. Liczyłam się z naprawami które nie zostały wypowiedziane, bo każde auto używane potrzebuje napraw ale koszty mnie trochę przerosły. Na pierwszy rzut wymienione zostały hamulce, filtry, olej w skrzyni, sprzęgło, łożysko oporowe i został oczyszczony pdf, który był zapchany na 47% (!). Po 2 dniach okazało się że sprzęgło nadal szwankuje i trzeba wymienić koło dwumasowe, które w tych modelach połączone jest ze sprzęgłem (czyli płacę podwójnie za sprzęgło). Gdy mechanik dotarł do koła dwumasowego okazało się że możliwe że było wymieniane ale klejone jakimś dziwnym klejem (!) i się ponownie rozpadło. Auto zostało zakupione z Tüv ważnym do przyszłego roku i serwisowane do 2016 roku. Czy jest szansa żeby prawnie domagać się od handlarza odszkodowania bo nie opłaca mi się teraz odstępować od umowy gdy koszt naprawy wyniósł już ponad 4000€. Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
Witam serdecznie .Wczoraj podpisalam umowe na zakup auta.Pierwsze co mi sie rzuca w oczy, to mialo byc z pierwszej reki,a widze w dokumentach ,ze ja bede trzecim wlascicielem.Ponadto nie otrzymalam zadnej dokumentacji na temat napraw ,ksiazki serwisowej,czy dokumentacji -mimo mojego pytania.Mam tylko maly i duzy brief potrzebny do rejestracji i umowe kupna.Czy moge jeszcze odstapic od tej umowy.Auto jest nadal u sprzedawcy,nie bylo sprawdzane w serwisie ani wykonana jazda probna
Dzień dobry .A co w przypadku, jak zakupiłem pojazd jako firma/auto handel na słynnej stronie autobid.de, auto z opisu jeździ pali itp…
Przy odebraniu auta przez pracownika okazuje się ze pojazd odpala tylko jak ktoś pod maską pompuje pompę paliwa (diesel)Pani z obsługi po Polski powiedział żeby pracownik wziął od „placowego” taki dokument adnotację, tak zrobiliśmy . Po dojechaniu i szczegółowym umyciu auta okazało się ze pojazd ma spawaną ramę konstrukcyjną (auto terenowe Pajero) i nie przejdzie przeglądu w PL . Zgłosiłem wszystkie wady do autobid, a oni odpisali ze auto jest z 1999 roku i nic mi nie przysługuje . Co ma zrobić w takim przypadku ?
Witam. Mam następujący problem. Ponad miesiąc temu sprzedałem samochód który był po pożarze komory silnika w 2015 i naprawiony przez poprzedniego właściciela. O powyższym fakciw poinformowałem kupującego który widział zdjęcia po pożarze i nawet stwierdził że kwota jaka była wypłacona świadczy o szkodzie całkowkowitej. Mimo tego kupił samochód. Teraz po przejechaniu ponad 1 tys. km awarii uległ mu komputer mechanik stwierdził że naprawa bedzie kosztowała 5 tys. bo ktoś wcześniej coś tam źle polutował zamontował itd. Kupujący żąda zwtotu pieniędzy za naprawę i ewentualnie zastanawia się nad zwrotem samochodu. Proszę o pomoc czy w takim wypadku ma prawo. Nie jestem handlarzem a o wszystkim o czym wiedziałem poinformowałem kupującego. Pozdrawiam.
Kupiłem samochód od osoby prywatnej 3/4tyg temu Mercedesa 2006r 220tys przebiegu sprzedający twierdził że auto było cały czas serwisowane w Mercedesie i dostałem książkę serwisowa w której wszystko było. teraz się okazuje że samochód ma wady ukryte dpf do wymiany amortyzatory i peknieta sprężyna. Czy mogę się starać o naprawę ?
Witam serdecznie. Mam zamiar zakupic auto używane u niemieckiego dilera. Auto w ogolnie dobrym stanie jednak ma juz 11 lat i przejechane 165 000 km. W ksiazce technicznej napisano iz rozrząd w danym modelu powiniem byc wymieniony po 240 000km lub po max. 10 latach. Czy przed zaplata za auto i odbiorem moge żądać wymiany rozrządu? Niestety pan ktory nas „obslugiwal”nie byl w stanie mi powiedziec czy rozrzad zostanie wymieniony. Pozdrawiam i dziekuje.
Witam mam problem kupilem od osoby prywatnej mieszkającej w Niemczech samochod powypadkowy .Samochod obejrzalem zrobilem jazde próbną.
Zakupilem go. Na umowie widnieje zapis
Samochod powypadkowy kupujacy zapoznal sie ze stanem technicynym i nie bedzie wnosil zadnych roszczen z tego tytulu. Przedający nie udziela gwarancji.
Te dwa zdania widnieja na umowie.
Zaczałem rozbierać auto i okazalo sie ze bylo spawane jedno z mocowan silnika i cieknie olej w tym miejscu jest to usterka pewno zatajona przez sprzedającego i pewno dotyczaca tej szkody,choc on zaprzecza.
Czy moge cos zrobic , odstąpic od umowy albo cokolwiek ,
Czy zapis ze to powypadkowy pojazd wszystko wyklucza.
prosze o pomoc i rade.
@Aneta
Handlarz nie może wykluczyć praw wynikających z rękojmi. Zapis o tej treści w umowie jest nieważny. Ale musiał Pan najpierw wezwać handlarza do usunięcia danej wady. Jeżeli zrobił Pan to bez wcześniejszego wezwania zwrot kosztów nie przysługuje.
@jablonska
Nieprawidłowa ilość wcześniejszych właścicieli w umowie daje według orzecznictwa prawo do odstąpienia od umowy.
@Adam
Jeżeli zakupił Pan pojazdy jako przedsiębiorca, sprzedawca mógł wykluczyć rękojmie. Jeżeli to zrobił, odpowiada tylko za zatajone wady. Musiałby Pan przed sądem udowodnić, że sprzedawca znał wadę i o niej nie poinformował.
@Olo
Jeżeli wykluczył Pan rękojmie, nie odpowiada Pan za wady. Jeżeli nie wykluczył Pan rękojmi, kupujący może domagać się naprawy, jeżeli mamy do czynienia z wadą a nie ze zwykłym zużyciem danej części.
@Roman
Jeżeli sprzedawca wykluczył rękojmię, przysługują Panu roszczenia, jeżeli sprzedawca zataił daną wadę. Jeżeli także sprzedawca nie wiedział o danej wadzie, nie odpowiada za nią.
@Anna
Sprzedawca nie ma obowiązku wymiany rozrządu. Jeżeli wie Pani, że nie został wymieniony na czas, nie będzie to też wadą pojazdu. To kwestia porozumienia między stronami.
@berni
Sprzedający wykluczył skutecznie rękojmie. Odpowiada tylko za zatajone wady. To Pan będzie musiał przed sądem udowodnić, że sprzedawca wiedział o danej wadzie i mimo tego o niej nie poinformował.
Zrobiłem w Polsce orzeczenie rzeczoznawcy który stwierdza ze spawanie silnika może być związane z wypadkiem stwierdził tez ze naprawa była wykonana stosunkowo niedawno.
Czy zapis ze jest to samochód powypadkowy i podana konkretnie strona gdzie był wypadek zmniejsza moje szanse w sądzie.?
Wszyscy mi mówią ze gdy kupuje powypadkowe auto to muszę się liczyć z tym ze jednak coś dojdzie więcej do naprawy i mam niewielkie szanse na jakieś roszczenia?
Czy orzeczenie rzeczoznawcy który stwierdza ze spawanie silnika było raczej niedawno zrobione będzie wiarygodna i wzięta przez sąd pod uwagę bo w sumie nie da się chyba stwierdzić jak stary jest ten spaw na silniku.?
Czy warto rzucać sie z tym do sądu czy lepiej dać sobie spokój bo sąd
weżmie pod uwagę że to powypadkowe auto i byłem o tym poinformowany więc moim obowiązkiem było przyłożyć sie do ogledzin przeznaczone na export i orzeczenie będzie dla mnie niekorzystne?
prosze o odpowiedz.
Prywatna opinia biegłego nie ma mocy dowodowej opinii sądowej. Wada silnika mogła powstać w trakcie wypadku, o którym był Pan poinformowany. Ryzyko procesowe jest duże.
Witam,
Czy istnieje w DE cos takiego jak urzad ochrony konsumenta? Wlasnie kupilam Auto z drugiej reki w salonie Renault i przy sprzedarzy zapewniono mnie, ze ostatnim wlascicielem byla osoba prywatna a jak dostalam dokumenty to sie okazalo, ze samochod pochodzi z Rent a car, a tego wlasnie nie chcialam, jak moge reklamowac? Zostalam oszukana przez sprzedawce Renault.
Auto było kupione od polaka mieszkającego w DE czyli musze ewentualnie sprawę wnieść do sądu w Niemczech? ? Czy do polskiego sądu. ??
Auto było rejestrowane w Niemczech.
Proszę o odpowiedz.
Z góry dziękuję.
@ Ola
To istotna wada, może Pani odstąpić od umowy, zwrócić samochód i domagać się zwrotu ceny. Jeżeli sprzedawca się nie zgodzi, pozostaje jedynie droga do sądu. Żaden inny urząd nie zmusi sprzedawcy do zwrotu ceny. W ewentualnym postępowaniu sądowym będzie Pani musiała udowodnić, że według ustnej umowy ostatnim właścicielem była osoba prywatna.
@ Berni
Zasadniczo właściwy jest sąd miejsca zamieszkanie pozwanego. Wyjątkowo konsument może pozwać przedsiębiorcę z innego państwa członkowskiego UE przed własnym sądem, jeżeli przedsiębiorca kieruje swoją ofertę celowo na rynek państwa, w którym mieszka konsument. Przed polskim sądem będzie Pan mógł pozwać sprzedawcę więc tylko, jeżeli jest on przedsiębiorcą i oferuje swoje pojazdy celowo na polskim rynku.
Witam kupilem 3 miesiace temu auto w salonie ż gwarancją sprzedający zapewniał mnie że wszystko zostało sprawdzone i działa auto bezwypadkowy ż 2012 r. Nadmienię że autko było serwisowanie u niego. Po 3 miesiącach I przejechaniu 8 tyś km . Okazuje się że auto ma zapchany filtr cząstek stałych i uszkodzoną maglownice są to dla mnie duże koszta muszę według gwarancji pokryć 60 % kosztów części tylko zastanawiam się czy nie jest to wada ukryta o której sprzedawca musiał wiedzieć gdyż był serwisantem tego auta. Proszę o pomoc. Co mogę zrobić I czy mam jakieś szanse przecież przejechałem tylko 8000 km I auto mam od 3 miesięcy. Aaaa auto ma przebieg 160 tyś dziękuję ż góry
To pytanie do biegłego. Czy sprzedawca serwisujący auto musiał wiedzieć o tej wadzie? Jeżeli tak, to jest to wada zatajona, za którą w pełni odpowiada sprzedawca.
Witam
Bardzo Proszę o poradę
Kupiłem auto Golf IV 2001r na portalu aukcyjnym Auto1 opis samochodu z usterkami znajdował się w ofercie.
Kiedy przyjechałem po odbiór do Centrum logistycznego okazało się iż stan pojazdu był tragiczny zgnite i pordzewiałe progi, błotniki przednie oraz drzwi.
Poza tym bardzo grube rysy na 2 drzwiach oraz przebarwienia na dachu
Na zdjęciach tych uszkodzeń nie był i w opisie nic nie wspomniano o takiej korozji.
Samochodu nie odebrałem .
Co mam w takiej sytuacji zrobić ?
Czy mogę zwrócić auto czy zażądać naprawy ?
Pozdrawiam
Robert
Wada nie nadaje się raczej do naprawienia, mógł Pan dlatego od razu odstąpić od umowy. Brak odbioru samochodu można uznać za odstąpienie od umowy. Proponuję odstąpić jeszcze raz na piśmie i wezwać do zwrotu ceny.