Podstawy prawne
Regulacje dotyczące praw kupującego w przypadku nabycia wadliwego towaru znajdziemy przede wszystkim w §§ 434 do 444 niemieckiego Kodeksu Cywilnego (Bürgerliches Gesetzbuch, dalej: BGB). Zgodnie z § 437 BGB kupujący może
- żądać od sprzedawcy usunięcia wady (Nacherfüllung) lub
- obniżyć cenę zakupu (Minderung), jeżeli sprzedawca nie usunął wady w wyznaczonym terminie, lub
- odstąpić od umowy (Rücktritt), jeżeli sprzedawca nie usunął wady w wyznaczonym terminie,
- oraz żądać odszkodowania (Schadensersatz), jeżeli sprzedawca ponosi odpowiedzialność za wadę a kupujący poniósł szkodę.
Pojęcie wady
Usterki techniczne pojazdu nie zawsze stanowią wadę w sensie prawnym. Zgodnie z § 434 BGB mamy do czynienia z wadą, jeżeli stan towaru jest niezgodny ze stanem uzgodnionym w umowie (względnie stan towaru uniemożliwia wykorzystanie zgodnie z jego przeznaczeniem). Znane kupującemu usterki techniczne nie będą więc stanowiły wady pojazdu. Jeżeli sprzedawca powiadomił nas o niesprawnej klimatyzacji, nie będziemy mogli domagać się później jej naprawy.
Wada a zwykłe zużycie
Nie mamy również do czynienia z wadą w sensie prawnym, jeżeli awarii ulegnie część, która podlega zwykłemu zużyciu (Verschleiß) w trakcie eksploatacji. Czy awaria danej części to już wada czy jedynie zwykłe zużycie zależy przede wszystkim od rodzaju tej części i przebiegu pojazdu. Jako zwykłe zużycie nie stanowiące wady sądy uznały przykładowo:
- awaria alternatora przy 123.000 km przebiegu (AG Berlin Pankow-Weissensee, sygn. akt: 4 C 413/07),
- nieszczelne uszczelki głowicy cylindra przy 70.000 km (AG Fürstenwalde, sygn. akt: 13 C 557/02),
- nieprawidłowa geometria zawieszenia w 8-letnim samochodzie (wyrok LG Hof z dnia 23.07.2003, sygn. akt: 32 O 713/02),
- zużyte klocki hamulcowe przy 63.000 km przebiegu (LG Aachen, sygn. akt: 6 S 99/03),
- lekka utrata oleju ze skrzyni biegów przy 110.000 km przebiegu (LG Oldenburg, sygn. akt: 16 S 612/03),
- mniejsze zadrapania karoserii 5-letniego samochodu (LG Oldenburg, sygn. akt: 16 S 612/03),
- dziurawy skraplacz klimatyzacji w 9-letnim samochodzie (AG Dresden, sygn. akt: 107 C 3017/04).
Z wadami pojazdu mamy natomiast do czynienia w następujących przypadkach:
- awaria automatycznej skrzyni biegów przy 84.000 km przebiegu (OLG Düsseldorf, sygn. akt: I-1 U 38/05),
- niesprawny tempomat w 8-letnim samochodzie (LG Hof, sygn. akt: 32 O 713/02)
- awaria ogrzewania siedzenia kierowcy w 8-letnim samochodzie (LG Hof, sygn. akt: 32 O 713/02),
- mocno zardzewiałe drzwi w 6-letnim samochodzie (LG Köln, sygn. akt: 36 O 170/11),
- awaria sprzęgła przy 84.000 km przebiegu (OLG Düsseldorf, sygn. akt: I-1 U 38/06),
- zużycie 1,43 l oleju na 1.000 km w 9-letnim Nissanie Primera (AG Halle (Saale), sygn. akt: 93 C 2126/10).
Typowe pojęcia opisujące stan pojazdu
W obrocie samochodami używanymi istniej szereg stale powracających pojęć opisujących stan techniczny pojazdu, warto poznać ich znaczenie przed dokonaniem decyzji o zakupie pojazdu. Niektóre pojęcia mają różne znaczenie w zależności od tego, czy samochód oferuje profesjonalny sprzedawca czy osoba prywatna.
- Unfallfrei (bezwpadkowy) – Jeżeli samochód sprzedaje osoba prywatna, zwrot ten oznacza jedynie, że podczas użytkowania pojazdu przez sprzedającego nie doszło do żadnego poważnego wypadku i nie ma on też żadnej wiedzy o ewentualnych wcześniejszych wypadkach (wyrok LG München z dnia 02.10.2003, sygn. akt: 32 O 11282/03). Tylko w przypadku profesjonalnego sprzedawcy zwrot „unfallfrei“ gwarantuje bezwypadkowość pojazdu w okresie użytkowania go przez wszystkich wcześniejszych użytkowników.
- Aus erster Hand (z pierwszej ręki) – Samochód miał przed sprzedażą tylko jednego właściciela. Pojazdy, z których korzystała większa ilość osób, przykładowo z wypożyczalni samochodów, nie pochodzą „z pierwszej ręki“, nawet jeżeli według karty pojazdu miały tylko jednego właściciela (wyrok OLG Stuttgart z dnia 31.07.2008, sygn. akt: 19 U 54/08).
- Gekauft wie gesehen (stan techniczny jest znany nabywcy) – Wykluczenie odpowiedzialności za wady widoczne na pierwszy rzut oka, przykładowo zadrapania i wgniecenia karoserii, uszkodzone radio czy klimatyzacja. Sprzedawca pozostaje nadal odpowiedzialny za wady, których kupujący na pierwszy rzut oka zauważyć nie mógł, przykładowo zbyt duże zużycie oleju silnikowego.
- Kilometerstand/Tachostand (stan licznika) – Jeżeli profesjonalny sprzedawca podaje stan licznika bez żadnych dodatkowych uwag, kupujący może wychodzić z założenia, że stan licznika odpowiada faktycznemu przebiegowi pojazdu (wyrok OLG Rostock z dnia 11.07.2007, sygn. akt: 6 U 2/07). Jeżeli natomiast stan licznika podaje osoba prywatna, nie musi on koniecznie odpowiadać faktycznemu przebiegowi (wyrok LG Kiel z dnia 13.08.2014, sygn. akt: 9 O 262/13).
- Laufleistung (przebieg) – Zarówno w przypadku profesjonalnego sprzedawcy jak i w przypadku osoby prywatnej pojęcie „Laufleistung“ oznacza faktyczny przebieg.
Usunięcie wady
Podstawowym prawem kupującego w przypadku wady towaru jest roszczenie o usunięcie wady (Nacherfüllung). Usunięcie wady może nastąpić przez naprawę lub dostarczenie nowej rzeczy (§ 439 ust. 1 BGB). W przypadku pojazdów używanych dostarczenie drugiego pojazdu używanego o zbliżonych parametrach będzie w większości przypadków praktycznie niemożliwe, sprzedającemu pozostaje jedynie usunąć wadę przez naprawę.
Kupujący powinien wezwać sprzedającego do usunięcia wady w wyznaczonym terminie. Termin do usunięcia wady musi być odpowiednio długi, prostej wymiany ogólnie dostępnych wycieraczek do szyb można dokonać już w kila dni, wymiana silnika w samochodzie zabytkowym może potrwać nawet do kilku miesięcy. W orzecznictwie przyjmuje się, że stosowny termin wynosi regularnie od jednego do czterech tygodni.
Wszystkie związane z usunięciem wady wydatki, w tym koszty transportu, robocizny i części zamiennych, ponosi sprzedający (§ 439 ust. 2 BGB).
Obniżenie ceny zakupu
Jeżeli sprzedający nie usunie wady w wyznaczonym terminie, kupujący może obniżyć cenę zakupu i żądać zwrotu różnicy od sprzedającego (§ 441 BGB). Kwota obniżenia odpowiada różnicy między wartością w pełni sprawnego pojazdu a pojazdu wadliwego. Kupujący dokonuje obniżenia przez oświadczenie wobec sprzedającego.
Odstąpienie od umowy
Zamiast obniżać cenę kupujący może odstąpić od umowy, oddać sprzedającemu samochód i żądać zwrotu pieniędzy (§§ 440, 323, 346 BGB). Odstąpienie od umowy jest wykluczone w przypadku drobnych wad samochodu. Niewiele większy przebieg niż ten podawany przez sprzedającego, będzie taką drobną wadą nieuprawniającą do odstąpienia od umowy.
Odszkodowanie
Obok ww. roszczeń kupujący, który poniósł jakąś dalej idącą szkodę, może domagać się odszkodowania od sprzedającego. Jeżeli sprzedający zapewnił przy sprzedaży, że pasek rozrządu jest nowy, a na trasie dojdzie do zerwania rozrządu, bo tak naprawdę był ostatni raz wymieniany 5 lat temu, to sprzedający będzie nie tylko musiał naprawić silnik, ale także pokryć koszty odholowania samochodu.
Wykluczenie odpowiedzialności
Wspominałem już wyżej o znaczeniu klauzuli „Gekauft wie gesehen“. W praktyce znajdują zastosowanie także inne klauzule ograniczające odpowiedzialność sprzedającego. Przykładowo:
- Das Auto wird unter Ausschluss der Gewährleistung verkauft.
- Der Verkäufer haftet nicht für Mängel.
- Der Käufer verzichtet auf die Geltendmachung von Gewährleistungsansprüchen.
Prawo niemieckie w znaczącym stopniu wyklucza możliwość ograniczenia odpowiedzialności sprzedającego za wady. Zapisy o ww. treści będą w wielu przypadkach niezgodne z prawem i nieważne. W szczególności ograniczenie odpowiedzialności sprzedawcy jest nieważne, jeśli
- sprzedający jest profesjonalnym sprzedawcą a kupujący konsumentem (§§ 475, 437 BGB) lub
- sprzedający zataił znane mu wady pojazdu (§ 444 BGB) lub
- sprzedający korzysta z wzorca umownego (zapisy nie są indywidualnie ustalane), a ograniczenie odpowiedzialności obejmuje również przypadki rażącego niedbalstwa i umyślności oraz szkody osobowe (§ 309 pkt. 7a i 7b).
Jeżeli jednak wykluczenie odpowiedzialności jest ważne, kupujący traci ww. prawa do usunięcia i naprawy wady, odstąpienia od umowy czy odszkodowania.
Przedawnienie roszczeń
Wszystkie ww. roszczenia z tytułu rękojmi przedawniają się z upływem 2 lat od daty wydania samochodu (§ 438 ust. 1 BGB). Ten okres może zostać umownie skrócony, skrócenie okresu przedawnienia podlega jednak ograniczeniom, jeżeli samochód został zakupiony u profesjonalnego sprzedawcy. Profesjonalny sprzedawca nie może w ogóle skrócić okresu przedawnienie w przypadku sprzedaży nowych rzeczy, w przypadku sprzedaży rzeczy używanych dopuszczalne jest skrócenie tego okresu do jednego roku. Dalej idące ograniczenia będą nieważne.
@Alicja
Przed odstąpieniem od umowy trzeba sprzedawcy zawsze najpierw dać szansę do usunięcia wady.
Witam, dnia 28.06.2020 (niedziela) kupiłem od osoby prywatnej samochód osobowy za kwotę 1800 euro. Sprzedający poinformował mnie i pokazał w samochodzie miejsca, które zostały uszkodzone oraz co trzeba naprawić (karoseria, klimatyzacja oraz obrotomierz). Właściciela, wypytywałem o różne inne rzeczy w samochodzie, tłumaczył się tym, że wszystko jest sprawne i gotowe do jazdy – odbyłem oczywiście jazdę próbną. Zgodziłem się na cenę 1800 euro, podpisałem umowę swoim nazwiskiem. (Zdjęcie umowy dodam w załączniku).
Idąc do sedna całej sprawy, jak wygląda prawnie odstąpienie od takiej umowy kupna/sprzedaży. Samochód po sprowadzeniu do Polski (poniedziałek 29.08.2020) został obejrzany przez zaufanego mechanika, który poinformował mnie, że ten samochód jest naprawdę w fatalnym stanie technicznym i wizualnym (części to jakieś najtańsze zamienniki, wszystko lata pod maska, samochód nie jest warty po prostu wkładania w niego kolejnych pieniędzy , jest oczywiście wyciek oleju skrzyni biegów co zauważyłem już po sprowadzeniu samochodu do Polski). O tych wszystkich rzeczach sprzedający mnie nie poinformował, zawarł nieprawdziwe informacje o stanie samochodu.
@michal
Jeżeli sprzedający zataił znane mu wady i wada jest istotna, może Pan od razu odstąpić od umowy. W tym przypadku nie ma znaczenia, czy sprzedający wykluczył rękojmię czy nie.
Jeżeli chodzi o wady, które nie były znane sprzedającemu, trzeba najpierw wezwać sprzedającego do usunięcia wady w określonym terminie pod rygorem odstąpienia od umowy. Umowa nie może ponadto zawierać zapisu o wykluczeniu rękojmi.
@Kamil
Witam, samochód został sprawdzony przez rzeczoznawcę samochodowego – samochód ewidentnie jest bity + jest powypadkowy więc o tym sprzedający mnie nie poinformował. W Piątek Adwokatowi dostarcze wszelki opis od rzeczoznawcy i ten wyśle pismo do sprzedającego, który przebywa w Niemczech. Myśli Pan, że jak sprawa trafi do sądu, zwycięstwo i zwrot 1800 euro jest po mojej stronie? :)
Witam 16.07.20 kupiłem samochód w autobusie a raczej mały salon samochodów używanych. Pojazd został przeze mnie sprawdzony podczas obfitych opadów deszczu. Po przywiezieniu auta do Polski okazało się że na dachu pojazdu znajduje się spore ognisko korozji w okolicach panoramicznego dachu. Defekt znajduje się w takim miejscu, że można go zobaczyć ale z drabiny. Napisałem maila do sprzedającego i od dwóch dni nie dostałem żadnej odpowiedzi. Nadmieniam iż o wyżej opisanej wadzie nie zostałem poinformowany. Proszę o pomoc z góry dziękuję!
Witam 16.07.20 kupiłem samochód w autobusie a raczej mały salon samochodów używanych. Pojazd został przeze mnie sprawdzony podczas obfitych opadów deszczu. Po przywiezieniu auta do Polski okazało się że na dachu pojazdu znajduje się spore ognisko korozji w okolicach panoramicznego dachu. Defekt znajduje się w takim miejscu, że można go zobaczyć ale z drabiny. Napisałem maila do sprzedającego i od dwóch dni nie dostałem żadnej odpowiedzi. Napisałem kolejnego żeby odpowiedział na pierwszego maila i dalej cisza. Nadmieniam iż o wyżej opisanej wadzie nie zostałem poinformowany. Jedna wada o której poinformował mnie sprzedawca to awaria DPF na którą się oczywiście zgodziłem i cena pojazdu została obniżona o 299 euro. Jeden
pracowników komisu, który wydał mi auto również nie poinformował mnie o korozji. Pojazd to Skoda Octavia z 2014 roku. Proszę o pomoc z góry dziękuję!
@Damian
Profesjonalny sprzedawca nie może wykluczyć rękojmi w stosunku do konsumenta, więc odpowiada za wadę. Jeżeli wadę da się usunąć, musi Pan w pierwszej kolejności wezwać sprzedawcę do naprawy. Jeżeli odmówi, może Pan przykładowo obniżyć odpowiednio cenę i domagać się częściowego zwrotu pieniędzy. Jeżeli charakter wady uniemożliwia jej usunięcie, może Pan od razu obniżyć cenę.
Witam serdecznie. Kontaktuję się z Państwem ponieważ pod koniec czerwca kupiłam auto bezpośrednio od właściciela.
Auto od czerwca stało na parkingu ponieważ tak długo czekaliśmy na zarejestrowanie, ostatecznie blachy odebraliśmy w poniedziel tj 10.08.2020.
W poniedziałek w nocy mąż jechał nim do Polski jednak po przejechaniu 600 km auto na autostradzie zgasło. Teraz stoi u mechanika. Wstępna diagnoza zatarty silnik. Dodam że auto było kupione za 9500 e
Proszę mi powiedzieć jak moze to wyglądać na drodze prawnej. Pozdrawiam Martyna Izdebska
Witam parę dni temu kupiłem motor był wyrejestrowany i bez tuv. przed zakupem rozmawiałem ze sprzedającym żeby wymienił migacze ponieważ jeden był uszkodzony. 2 dni po zajechałem zrobić przegląd i okazało się że przednia tarcza hamulcowa nie przejdzie przeglądu (klocki ok) gdy stopka jest opuszczona i wrzucimy bieg motor nie gaśnie a powinien. koszt motoru wyniósł 450 euro. same tarcze to koszt ok 160 euro klocki ok 50 do tego robocizna. Czy w takim razie mogę zwrócić pojazd. Istnieje prawdopodobieństwo, że poprzedni właściciel wiedział, że motor w tym stanie technicznym nie przejdzie przeglądu(albo nie przeszedł) dlatego został wyrejestrowany
Witam ja z drugiej strony jestem osobą sprzedająca i chce odstąpią od umowy sprzedaży z tym ,że jest to na terenie Niemiec . Jak wybrnąć z tej sytuacja
@Becia
Jeżeli kupujący jest gotowy zapłacić, nie ma możliwości odstąpienia od umowy.
@Martyna
Jeżeli właściciel wykluczył umownie odpowiedzialność za wady, odpowiada jedynie, jeżeli wiedział o wadzie silnika i ją zataił. Bez zapoznania się z umową nic więcej nie mogę powiedzieć.
Witam. Sprzedałem samochód parę dni temu kupujący widział wszystkie wady typu wgniecenia pęknięty klosz lampy oraz świecące się kontrolki dziś pisze mi że klimatyzacja jest nie sprawna gdzie przy zakupie sprawdzał i działała i że znalazł jeszcze jakieś wady typu opony lub jakieś ognisko rdzy auto z 2007r w umowie jest zapis Für das Fahrzeug wird von Verkäufer kein weitere Garantie oder Gewährleistung übernommen. Moje pytanie Czy kupujący może żądać odstąpienia od umowy dodam że jestem osobą fizyczną i uzytkowalem to auto około roku bez żadnych poważnych usterek.
sprzedalem samochod trzy dni temu pani w niemczech kabriolet trzynastoletni .dzisiaj otrztmalem informacje sms, ze byla na myjni i auto kapie na lewa strone szyby.czy pani ma prawo do odstapienia od umowy.zaznaczam ze jak ja bylem posiadaczem nic nie kapalo. pozdrawiam i licze na szybka odpowiedz co mam zrobic w tej sytuacji
@wiola1699
Jeżeli wykluczyła Pan umownie odpowiedzialność za wady, kupującej nie przysługują żadne roszczenia. Jeżeli nie wykluczyła Pani odpowiedzialności, można podnieść, że to zwykłe zużycie materiału, a nie wada. W każdym przypadku kupująca musi wyznaczyć Pani najpierw termin do usunięcia wady, dopiero później może odstąpic od umowy.
Proszę o radę!
Postanowiłem do Pana napisać, ponieważ mamy z Żoną ogromny problem. Wszystkie nasze oszczędności wydaliśmy na auto z Niemiec kupione w autohousie. Po sprowadzeniu z Niemiec i s pisaniu umowy, sprawdzeniu wcześniejszemu auta, które miało mieć silnik bez wad, w Polsce w nieautoryzowanym salonie Forda stwierdzono kilka wad w samochodzie. Koszt naprawy to 1/3 wartości auta! Nie stać nas na to! Auto jest zarejestrowane. Czy mogę odstąpić od umowy w trakcie 14 dni? Proszę o pomoc!
Z góry dziękuję za każde dobre słowo.
witam.
Szukam adwokata w Niemczech w sprawie zakupu auta z ukryta wada. Posiadam już wykonaną opinię rzeczoznawcy. Dziękuję za pomoc.
Pozdrawiam Stanisław
@Tomek
Odstąpienie bez przyczyny w terminie 14 dni dotyczy tylko zakupów na odległość przez Internet itp. Musi Pan wyznaczyć termin do usunięcia wad i może dopiero po odmowie/nieudanej próbie usunięcia odstąpić od umowy. Proponuję poszukać sobie adwokata w miejscu zakupu auta, nie będzie Pan musiał płacić adwokatowi za dojazdy na rozprawy.
@Stanisław
Proponuję poszukać w pobliżu miejsca zamieszkania/siedziby sprzedającego. Nie będzie Pan musiał płacić adwokatowi za dojazdy.
Witam. Kupiony przeze mnie samochód okazał sie mieć mniejsza moc niż było w ogloszeniu. Tzn. Powinien mieć 90km a ma 75km. Jak sklasyfikować taka sytuacje? Jest to towar niezgodny z umowa? Czego powinienem w takiej sytuacji oczekiwać?
Dziękuję za pomoc. Pozdrawiam.
Witam.
Zakupiony przeze mnie samochód ma mniejsza moc niż ta, która była podana w ogłoszeniu.Tzn. Powinna być wersja z silnikiem 90KM a jest z 75 KM. Jak interpretować taka sytuacje i czego powinienem oczekiwać od sprzedawcy? Auto zostało zakupione w autoryzowanym salonie a swój stary samochód oddałem w rozliczeniu.
Dziękuję za pomoc i pozdrawiam.
Witam. Mam problem zakupiłam wczoraj auto w Niemczech. Po przejechaniu 40km skrzynia”zakleszczyla się” i musialam zjechac z autostrady na pierwszym biegu. Zadzwonilam od razu do sprzedawcy a w odpowiedzi uslyszalam smiech i „co mam teraz z tym zrobiic” ? Po czym rozłączył sie i zaprzestał odbierac telefon. Nie ukrywam, ze w nerwach moj maz nie oszczedzal jezyka i naublizal owemu Panu. Sprzedawca zapewnial nas, ze samochod dopiero wrocil z warsztatu i mial robiony wybierak. Dzis gdy pojechalismy z rana do sprzedawcy chcac odstapic od umowy, zadzwonil on najpierw na policje mowiac o tym, ze maz mu grozil dzien wczesniej, co oczywiscie nie bylo prawda. Policja przyjezdzajac na miejsce nie sluchala wogole co mamy do powiedzenia, zajela sie owymi grozbami i kazala nam natychmiast odjechac z miejsca (zachowywali się jak koledzy sprzedawcy). Co mam zrobić w tym wypadku? Chce odstąpić od umowy kupna-sprzedazy ponieważ sprzedawca ewidentnie ukrył usterkę, ale nie wiem jak mam to zrobić poza droga sadowa. Wydaliśmy na to auto praktycznie ostatnie pieniądze aby moc dojeżdżać do pracy a teraz pozostaliśmy bez samochodu i bez pieniędzy. Dzwoniłam jeszcze po dzisiejszej wizycie do sprzedawcy z innego numeru, grzecznie pytając jak mogę u niego w komisie odstąpić od umowy, powiedział mi, ze nie wie i ze jak pójdę z tym do sadu to on najpierw zgłosi groźby (które nie padły w jego kierunku ) proszę o pomoc kompletnie nie wiem co robić
Witam! Niecałe pół roku temu kupiłem auto z Autohausu. Wczoraj okazało się ze Motorshaden.
Jak w ogóle zacząć temat zwrotu samochodu?
Zaznaczam, ze na auto była wykupiona dodatkowa roczna gwarancja.
Skontaktowałem się z komisem i odwiozłem do nich auto, ale co dalej? Jak nie dać zrzucić winy na siebie?
Gdzie się udać? Czy istnieje szansa na bezpłatna pomoc prawna w jakiejkolwiek instytucji?
Pozdrawiam
@Tomasz
Jeżeli według umowy jest również 90KM, może Pan albo obniżyć od razu cenę do wartości pojazdu z silnikiem 75Km albo odstąpić od umowy, zwrócić samochód i domagać się zwrotu pieniędzy.
@Paulina
Odstąpienie od umowy to zwykłe oświadczenie woli. Oświadczamy, że odstępujemy, oferujemy zwrot auta w określonym terminie w zamian za zwrot pieniędzy i czekamy na reakcję. Jeżeli sprzedający odmówi albo w ogóle nie odpowie, trzeba iść do sądu.